แสงไฟมีกี่ประเภท? จากหลอดไฟในบ้านสู่แสงดาวบนท้องฟ้า
แสงสว่างคือสิ่งที่มนุษย์พึ่งพามาโดยตลอด ตั้งแต่แสงแรกของดวงอาทิตย์ที่ทำให้พืชเจริญเติบโต ไปจนถึงแสงจากกองไฟที่บรรพบุรุษของเราใช้ในการดำรงชีวิตยามค่ำคืน เมื่อเวลาผ่านไป มนุษย์ได้คิดค้น “หลอดไฟ” เพื่อควบคุมแสงตามต้องการ ไม่ว่าจะเป็นหลอดไส้ หลอดฟลูออเรสเซนต์ หรือหลอดโซเดียมที่เคยนิยมใช้เป็นไฟถนน
แต่โลกยังไม่หยุดพัฒนา จนกระทั่งเกิดนวัตกรรมที่เปลี่ยนแปลงทุกอย่างอย่างสิ้นเชิง นั่นคือ หลอดไฟ LED (Light Emitting Diode) หลอดไฟที่ใช้พลังงานน้อยกว่าแต่ให้แสงสว่างมากกว่า มีอายุการใช้งานยาวนาน และปลอดภัยต่อสิ่งแวดล้อมมากกว่าหลอดไฟรุ่นเก่า ปัจจุบัน LED ไม่ได้จำกัดอยู่แค่ในบ้านหรือสำนักงาน แต่ถูกนำมาใช้ตั้งแต่ไฟถนน โคมไฟโซลาร์เซลล์ ไปจนถึงอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์รอบตัวเรา
เมื่อย้อนมอง เราจะเห็นว่าแสงสว่างเดินทางคู่ขนานไปกับวิวัฒนาการของมนุษย์ การทำความเข้าใจว่า “แสงไฟมีกี่ประเภท” จึงไม่ใช่เพียงแค่เรื่องของความรู้เชิงวิทยาศาสตร์ แต่ยังเป็นกุญแจสำคัญที่จะทำให้เราเลือกใช้แสงอย่างเหมาะสม ประหยัดพลังงาน และก้าวทันโลกที่เปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็วในยุค LED
การแบ่งประเภทของแสงตามแหล่งกำเนิด
แสงจากธรรมชาติ (Natural Light)
คือแสงที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติโดยไม่ต้องพึ่งพาการประดิษฐ์ของมนุษย์
-
-
- แสงอาทิตย์: แหล่งพลังงานหลักที่ขับเคลื่อนโลกและระบบนิเวศ มีอิทธิพลต่อวงจรชีวิต สิ่งมีชีวิต และนาฬิกาชีวภาพของมนุษย์
- แสงจากดวงดาวและดวงจันทร์: แสงจากดาวฤกษ์บนท้องฟ้า และแสงสะท้อนจากดวงจันทร์ที่มอบความสว่างในยามค่ำคืน
- แสงจากสิ่งมีชีวิต (Bioluminescence): แสงที่สิ่งมีชีวิตสร้างขึ้นเอง เช่น หิ่งห้อย แพลงก์ตอนเรืองแสง หรือปลาทะเลน้ำลึก
- แสงจากปรากฏการณ์ธรรมชาติ: เช่น ฟ้าแลบ ฟ้าผ่า แสงออโรรา (เหนือ-ใต้) หรือแม้แต่แสงที่เปล่งจากลาวาภูเขาไฟ
-
แสงที่มนุษย์สร้างขึ้น (Artificial Light)
คือแสงที่เกิดจากการประดิษฐ์เพื่อการใช้งานที่เฉพาะเจาะจง
-
-
- แสงจากการเผาไหม้: เทียนไข ตะเกียงน้ำมัน หรือกองไฟ ให้ความอบอุ่นและแสงสว่างแก่ผู้คนมาตั้งแต่อดีตกาล
- แสงจากความร้อน (Incandescence): เกิดจากไส้หลอดที่ถูกทำให้ร้อนจนเปล่งแสง เช่น หลอดไส้แบบดั้งเดิม ซึ่งสว่างดีแต่สิ้นเปลืองพลังงาน
- แสงจากการคายประจุ (Discharge Lamps): เกิดจากการปล่อยกระแสไฟฟ้าผ่านก๊าซในหลอด เช่น หลอดฟลูออเรสเซนต์ หลอดปรอท และหลอดโซเดียมที่ใช้ตามถนน
- แสงจากสารกึ่งตัวนำ (Electroluminescence): เทคโนโลยี LED (Light Emitting Diode) ที่ให้แสงโดยใช้พลังงานน้อย ให้ความร้อนต่ำ อายุการใช้งานยาวนาน และกลายเป็นมาตรฐานใหม่ของแสงสว่างในยุคปัจจุบัน
-
การแบ่งประเภทของแสงตามคุณสมบัติ
ตามอุณหภูมิสี (CCT: Correlated Color Temperature)
อุณหภูมิสีวัดเป็นหน่วยเคลวิน (K) ใช้บ่งบอกโทนสีของแสง ซึ่งมีผลต่อบรรยากาศและอารมณ์
-
-
- แสงโทนอุ่น (Warm White < 3,000K) – แสงสีเหลืองนวล ให้ความรู้สึกอบอุ่น ผ่อนคลาย เหมาะกับบ้านหรือร้านอาหาร
- แสงโทนกลาง (Neutral White 3,500K – 4,500K) – แสงสีขาวธรรมชาติ เหมาะสำหรับสำนักงานหรือห้องทำงาน
- แสงโทนเย็น (Cool White/Daylight > 5,000K) – แสงสีขาวอมฟ้า ให้ความสว่างชัดเจน เหมาะกับโรงงาน โรงพยาบาล หรือพื้นที่ที่ต้องใช้สายตาอย่างจริงจัง
-
ตามทิศทางของแสง
-
-
- แสงส่องตรง (Direct Light) – ทำให้เกิดเงาชัดเจน เช่น ไฟสปอร์ตไลท์
- แสงทางอ้อม (Indirect Light) – แสงสะท้อนผ่านพื้นผิวอื่น ๆ ก่อนถึงสายตา ให้บรรยากาศนุ่มนวล เช่น ไฟซ่อนฝ้า
- แสงแบบกระจาย (Diffused Light) – แสงกระจายทั่วบริเวณ เงาไม่ชัด เช่น ไฟเพดานแบบ Panel
-
ตามความถูกต้องของสี (CRI: Color Rendering Index)
ค่าที่บ่งบอกว่าแสงนั้นทำให้เรามองเห็นสีของวัตถุได้ใกล้เคียงกับความเป็นจริงมากเพียงใด
-
-
-
- CRI > 90 – คุณภาพสูง เหมาะสำหรับงานศิลปะ สตูดิโอถ่ายภาพ
- CRI 70–89 – ใช้งานทั่วไปในบ้านและสำนักงาน
- CRI < 70 – ไม่เน้นความถูกต้องของสี เช่น ไฟถนน หรือคลังสินค้า
-
-
บทสรุป
แสงไฟไม่ใช่เพียงสิ่งที่ช่วยให้เรามองเห็น แต่ยังสะท้อนถึงวิวัฒนาการของเทคโนโลยีและคุณภาพชีวิตของผู้คน จากยุคที่มนุษย์ใช้ไฟจากการเผาไหม้ มาสู่หลอดไส้และฟลูออเรสเซนต์ จนวันนี้ หลอดไฟ LED ได้กลายเป็นทางเลือกหลักที่เหนือกว่าในทุกด้าน LED ไม่เพียงให้แสงสว่างที่คมชัด ประหยัดพลังงาน และมีอายุการใช้งานยาวนานกว่าหลอดแบบเดิมหลายเท่า แต่ยังปลอดภัยกว่าเพราะไม่ปล่อยรังสี UV หรือสารอันตรายอย่างปรอท อีกทั้งยังมีหลากหลายอุณหภูมิสีให้เลือกตามความต้องการ ตั้งแต่โทนอบอุ่นเพื่อสร้างบรรยากาศผ่อนคลาย ไปจนถึงโทนเย็นที่ให้ความสว่างชัดเจนสำหรับการทำงานการเลือกใช้แสงไฟที่เหมาะสม โดยเฉพาะแสงจากหลอด LED จึงไม่ใช่แค่การตัดสินใจเพื่อลดค่าไฟฟ้าเท่านั้น แต่ยังเป็นการลงทุนเพื่อสุขภาพสายตา ความสะดวกสบาย ความปลอดภัย และการใช้ชีวิตที่ยั่งยืนมากขึ้น
NINELIGHTING แหล่งจัดจำหน่ายหลอดไฟ LED โคมไฟถนน LED เสาไฟถนน โคมไฮเบย์ LED สปอร์ตไลท์ LED ดาวน์ไลท์ราคาถูกสนใจสอบถามข้อมูลสินค้าเพิ่มเติมที่
LINE Official Account:@nineled